Hoewel het aantal kerkgangers in Nederland nog steeds afneemt, neemt het aantal pelgrims serieus toe. Al eeuwenlang lopen er jaarlijks duizenden, zo niet honderdduizenden mensen naar Santiago, dat is niets nieuws. Wat mij verbaasd is dat het nu populair of misschien zelf hip begint te worden om te voet naar het zuiden te gaan. Ik vraag me af waar dit vandaan komt. Waarom lopen mensen die niet gelovig zijn naar Santiago?

Is het omdat het de bekendste wandelroute in Europa is? Spreekt deze bekendheid tot de verbeelding? De Santiago de Compostela, het is een begrip. Een prestatie. Een heel doelgerichte voettocht. Zou het de traditie van het pelgrimeren zijn waar mensen zich dezer dagen steeds sterker tot aangetrokken voelen?

Nu ik op het Pelgrimspad naar Visé loop, ben ik weliswaar slechts dagjes wandelaars tegen gekomen, maar opvallend is dat iedereen ervan uitgaat dat ik naar Santiago loop. Iedereen heeft wel een verhaal van een neef of nicht die de tocht in zijn of haar eentje heeft gelopen. En bijna iedereen wenst dat hij of zij zelf de tijd had om het ook te kunnen doen.

Stukje van de Santiago de Compostela in de Pyreneeën
Stukje van de Santiago de Compostela in de Pyreneeën

Santiago

In de Pyreneeën kruiste ik de Santiago toen ik de bergen van oost naar west overstak. Het viel me op hoe bizar goed gemarkeerd de route was. Bijna hilarisch. Bovendien kwam ik allerlei overnachtingsplekken speciaal voor pelgrims tegen. Van houten huisjes langs het pad tot villa’s naast kerken. Door de eeuwenlange traditie is de route van alle gemakken voorzien. Dat is natuurlijk aantrekkelijk voor (beginnende​) wandelaars.

Wat mij ervan weerhoudt om naar Santiago te lopen is allereerst de drukte. Zoveel mensen als dat ik alleen al in de Pyreneeën voorbij heb zien komen, daar heb ik gewoon geen zin in. Ik moet wel zeggen dat mijn pad in tegengestelde richting liep, dus liep ik de horde tegemoet. Dat geeft misschien een ietwat vertekend beeld. Ten tweede zou ik geen religieuze insteek hebben. Geen religieus motief of beweegreden.

Het spreekt me niet aan om één van de duizenden pelgrims te zijn, maar geen echte bedevaartstocht te maken. Of het niet zo te voelen. Om nou puur uit fascinatie voor middeleeuwse christelijke kunst en het geloof de hele route te voet af te leggen, dat vind ik wat ver gaan. Fietsen daarentegen, lijkt me wel wat.

Maar de derde, toch wel voornaamste reden is, dat ik het liefst zoveel mogelijk onverhard door de natuur loop. De kalmte en de rust die al het gerace, geruis en geraas buiten én in mij tot stilte maant. Ik voel me nietig en eerbiedig. Dankbaar dat ik daar mag rondlopen, in een landschap, een omgeving die zoveel ouder is dan ik. Dankbaar dat ik er ben.

Natuur in Nederland
Natuur in Nederland

Bezinning

Die verstilling kan ik trouwens ook in een kerk ervaren. Misschien ben ik niet de enige ongelovige die dat ervaart. En misschien is dat wel de kracht van een pelgrimstocht. Én misschien is dat tevens de reden dat pelgrimeren juist nu weer populair wordt. Zijn we met z’n allen op zoek naar een beetje rust en stilte? In en buiten ons.

Ik kan me heel goed voorstellen dat naast het dagelijks uren lopen, het regelmatig bezoeken van een kerk an sich, helpt om tot jezelf te komen. Tot inzichten, inkeer en bezinning. Ook voor diegenen die niet bidden. In de natuur voel ik me nietig en klein. Een klein schakeltje. De mensheid mag dan wel heel slim en sterk zijn en de natuur in bepaalde banen proberen te leiden, de natuur is en blijft de baas. Of we nu willen of niet, wij zijn er onderdeel van, geen eigenaar. Sterker nog, wij kunnen niet zonder.

In de alledaagse drukte verlies ik mezelf gemakkelijk in de chaos. Ik verlies uit het oog waar het allemaal om gaat, waar het leven om gaat. Waar het mij om gaat. Wat belangrijk is voor mij. Waarom ik doe wat ik doe een waarom ik de keuzes maak die ik maak. Ik kan me dan zo verloren en soms zelfs machteloos voelen. Soms denk ik dat het wandelen, het trekken of van mij part pelgrimeren, een vlucht is. Een vlucht uit het echte leven. Weg van de werkelijkheid. Maar wat is het echte leven eigenlijk? Wat is de werkelijkheid? Is er zoiets als, op de juiste manier leven? Goed leven?

Heerlijk Hollandse luchten
Heerlijk Hollandse luchten

Op zoek naar jezelf

Een andere trend is het lopen van trails om op zoek te gaan naar jezelf. Daar doe ik natuurlijk vol overgave aan mee. Ik weet het. Ik denk dat dit min of meer vergelijkbaar is of zelfs voor komt uit de traditie van pelgrimeren en bedevaartstochten. Maar in een modern jasje. En zowaar nog hipper jasje dan die van de hedendaagse pelgrim.

Wanneer je een trail loopt, ben je aan het hiken. Wanneer je deze in één keer aan één stuk hiked (zonder te smokkelen), dan ben je een thru-hiker. Een doorloper. Bij deze groep hikers lijkt het al snel vooral te gaan om hoeveel kilometers en hoogtemeters je maakt, hoe zwaar of juist hoe licht je tas is en hoe weinig je je nodig hebt. Er is een heel thru-hikers jargon ontwikkeld zodat prestaties onderling eenvoudig gemeten en vergeleken kunnen worden.

Mijn excuses voor mij ietwat nukkige toon, dit onderwerp raakt en gevoelige snaar. Ergens doe ik natuurlijk net zo hard mee in dit prestatiecultuurtje. Ik loop ook bepaalde routes en schrijf net zo goed blogs als “1500 Kilometer op FiveFingers door de bergen”. Ik daag mezelf uit, ik zoek de confrontatie op en ik schrijf erover. Toch vind ik het vervelend om hierdoor wel of geen aanzien te krijgen. En ik vind het irritant dat dat wat mij rust en ruimte geeft, wandelen, tot een prestatie-ding wordt omgevormd. Het gaat mij niet om de top of de bestemming, maar om het onderweg zijn.

Ik wil geen waardering om hetgeen dat ik doe. Ik wil dat ik überhaupt geen waardering of erkenning van anderen nodig heb, maar ik vind het ondertussen wel leuk om te krijgen. Ik wil af van dat vergelijken en presteren. Ik wil het proces, de weg ergens naar toe net zo goed meenemen.

Wat voel je, wat denk je en wat doe je. En waarom dan?

Gedachtenkronkels. Beweegredenen. Passies.

Het is een tweestrijd waar ik me geen raad mee weet. Een kwelduivel die me op de hielen blijft zitten. Maar goed, daardoor realiseer ik me ook weer dat wanneer je wegloopt, op de vlucht bent, je vroeg of laat toch wel wordt ingehaald. Dat is confronterend en geruststellend tegelijk. Dat maakt het lopen, net als het alledaagse stadse leven, het echte ​leven.

Heide_brabant_pelgrimspad
Uit de stad

Onderweg

In elk leven ben je onderweg. Al wandelend wordt dat iets letterlijker. Duidelijker en in sommige opzichten, simpeler. Ik groei, ontwikkel, ontdek. Ik denk. Verwonder. Ik maak contact en voel me goed. Verbonden. Stevig en sterk. Vrolijk. Hmm, misschien ben ik toch meer aan het pelgrimeren dan ik dacht.

Terwijl ik op een bankje zit te schrijven, raak ik aan de praat met een man. Jos Clement. Deze man blijkt een boek over levenskunst te hebben geschreven. Hoe is het mogelijk dat ik hem tref. Ik kan mijn oren niet geloven wanneer hij begint te vertellen. Van hem kan ik wat leren. Ik kan me zijn woorden niet letterlijk herinneren, maar hij had het over denken, kiezen, tijd en creativiteit. Door keuzes te maken, je leven zo creëren hoe jij het wilt leven. Een dat vervolgens ook doen.

Ik zag een twinkeling in zijn ogen. Vervolgens pakte hij zijn autosleutels om een exemplaar van het boek op te halen. “Deze wil ik jou cadeau doen” en hij overhandigde me “De weg naar levenskunst, proviand voor onderweg”.

"Veel lees en levensplezier"
“Veel lees en levensplezier”

14 Reacties

  1. Eva, wat een prachtig blog. Het zijn precies de onderwerpen waar ik me (al wandelend, hikend, thruhikend) mee bezig hou. Uiteindelijk gaat het over het vormgeven en het leven van je eigen leven. Wat mooi dat je deze man tegen kwam. Er gebeuren bijzondere dingen als je op weg bent.

  2. Wat een prachtig blog en wat een bijzondere ontmoeting!! Gewoon lekker doen wat goed voor jou voelt, zonder (opgelegde) prestatiedwang. Geniet, geniet, geniet van de natuur, van alles om je heen!

  3. Mooi! Het spreek me aan, ik geniet zelf het meest van het onderweg-zijn, waar naar toe is niet zo belangrijk, of hoe ver of hoe lang.
    Genieten van het moment, van de plek waar ik op dat moment ben, alleen of met wie ik op dat moment ben. Daar gaat het om.

  4. Het leven van sommige kan het zelfde zijn als één mooie appel aan de boom je weet niet wanneer die appel naar onder gaat vallen je kan wachten soms lang wachten als die appel rijp is dan valt die wel, maaaaaar wanneer is die rijp

  5. Goede blog! Ik vind het leuk om boeken van thru-hikers te lezen, bv van de AT of PCT, maar ik denk dan wel altijd, dit zou ik zelf nooit gaan doen! Als ik zelf een aantal maanden zou gaan wandelen zou ik veel liever zelf een route samenstellen of een relatief onbekende trail lopen 🙂

    1. Ik begrijp het helemaal! Ik vind het ook leuk om over ervaringen van anderen​ te lezen, maar ik voel me niet vrij als ik vast zit aan een route. Het is handig om een route te volgen sab hoef je niet continue de ‘mooiste’ weg te kiezen, maar ik denk dat flexibel zijn en blijven bedenken waarom je loopt, het belangrijkste is.

    2. Ik begrijp het helemaal! Ik vind het ook leuk om over ervaringen van anderen​ te lezen, maar ik voel me niet vrij als ik vast zit aan een route. Het is handig om een route te volgen dan hoef je niet continue de ‘mooiste’ weg te kiezen, maar ik denk dat flexibel zijn en blijven bedenken waarom je loopt, het belangrijkste is.

  6. Dank je wel voor het neerpennen van je gedachten, overpeinzingen, genietingen, zoektochten en onzekerheden.
    Het zoeken van mijn eigen weg, soms (of meestal) tegen te keer in, roept bij mij ook gedachten op als: “Waarom is dat toch, waarom wil ik niet met de meute mee?” Ik liep als 4 jarig kind met een groep wandelaars mee (zo is mij verteld), niet dat ik het me heug, maar wat wel op mijn netvlies staat zijn alle wandelingen en de natuur om mij heen, die ik vanaf dat moment onderging. De groep had me geadopteerd.. Vluchtte ik? Jazeker! Dat zie ik pas achteraf. Maar net zo zeker is het helende aspect van de natuur die ik onderging tijdens al mijn wandelingen. Ik sta over een paar weken in Porto, ben ik een Pelgrim, Nee! Als er ergens heilige botten begraven liggen, dan geloof ik niet dat ik daar zelf heiliger van wordt. Het is eerder de stilte die me voedt. Maar ook in oude kloosters, kerken abdijen waart iets rond dat ik kan ervaren als een zegening. Het geloof speelt daarin voor mij niet mee. Gelukkig ben ik niet geïndoctrineerd door dogma;s van enige kerk. Ik zal mijn Credencial de Peregrino op gaan halen, toch enkel om onderweg zo goedkoop mogelijk te kunnen overnachten. Waarschijnlijk loop ik als vanouds tegen de keer in en sla ik hele stukken, zeker de drukke over of zoek naar alternatieven. Eigenlijk is het lopen zonder doel meer aan mij besteed, dwalen, nieuwe wegen vinden. Maar ik moet nog de innerlijke vrijheid winnen om niet op zeker te spelen en ook te durven dwalen en verdwalen in een andere omgeving dan de mij vertrouwde. Ik geniet van je Blog, je verhalen en je manier van schrijven. Bijzonder inspirerend!

    1. Dini, dankjewel voor je mooie reactie! Het doet me echt heel veel.

      Delen, inspireren, ervaringen en gedachten uitwisselen is goud waard. Dus dank!

      Ik denk er ook wel eens aan om alle doelen over boord te gooien, maar het brengt ook zeker iets. Los van een prestatie, kan een doel juist ook de mogelijkheid geven om het op jouw manier te doen. Denk ik.

      Ik ben benieuwd hoe het zou zijn om puur en alleen onderweg te zijn om het onderweg zijn. Zonder doel, eindpunt of enig ander houvast…

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

EVAdinarica

Schrijft verhalen || Wandelt op de Balkan

Dit vind je misschien ook leuk...